چرا «سیمره»، «چالسرا» و «قلعه والی» اصلاح حریم میشوند؟
تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۵۹۲۵۷
معاون میراثفرهنگی استان ایلام درباره اصلاح حریم «سیمره»، «محوطه تاریخی چالسرا» و «قلعه والی» توضیحاتی داد.
رائد ناصریفر ـ معاون میراثفرهنگی استان ایلام ـ که چندی پیش از اصلاح حریم سیمره خبر داده بود، درباره اصلاح حریم این محوطه تاریخی به ایران اکونومیست گفت: اصلاح حریم در «سیمره» صرفا به معنای کوچک شدن حریم آن نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او یادآور شد: هر اثر تاریخی دارای عرصه و حریم است. بر اساس ضوابط میراثفرهنگی هرگونه ساختوساز و فعالیت در این حریم و عرصه ممنوع است. برخی از مالکانِ زمینها به دلیل ممنوعیت ساختوساز، دچار مشکل شدهاند و میراثفرهنگی باید برای رفع این چالشها خریدار این زمینها باشد. تعیین حریم و عرصه موجب میشود ما بدانیم کدام یک از زمینها را باید خریداری کنیم. این بازنگری حریم و عرصه سیمره، آخرین اصلاحیه آن است و پس از تأیید، حریم و عرصه نهایی آن است.
ناصریفر ادامه داد: «سیمره» البته که حریم و عرصه مشخص دارد، ولی در حال حاضر گمانهزنیهایی برای اصلاح آن در حال انجام است. سال ۱۳۷۸ در حین کاوش، با گمانهزنیهایی که انجام شد، حریم و عرصه آن مشخص شد، اما بنا به دلایلی تصویب نشد و بعد در سال ۱۳۸۵ با نقشه جدید مصوب شد. در حال حاضر هم قرار نیست به عرصه اثر دست بزنند. گمانهزنیایی که الان در حال انجام است برای اصلاح حریم سیمره است؛ چراکه تراکم خانههای مسکونی به وجود آمده و شهر بزرگتر شده است. همچنین قسمتی از آن هم حریم درجه یک بوده و ساختوساز در آن ممنوع است و با توجه به این که شهر در حال گسترش است، گمانهزنی در آن انجام میدهند که ببینیم میشود زمینهای اطراف را آزاد کرد یا خیر.
معاون میراثفرهنگی استان ایلام در پاسخ به این پرسش که اصلاح حریم به ثبت سیمره در یونسکو که پرونده آن آماده شده است، آسیب نمیزند؟ گفت: قرار است که منظر فرهنگی سیمره در یونسکو به ثبت برسد و این منظر فرهنگی، گستره بسیار وسیعی دارد و ممکن است از «بدره» و «درهشهر» عبور کند و شامل آداب و رسوم این منطقه میشود، شهر تاریخی هم جزوی از این حریم منظری است و در مرکزیت آن قرار دارد. به هر حال پروندههای ثبتی با نام منظر فرهنگی، به ثبت خواهند رسید.
او همچنین درباره اینکه اصلاح حریم تهدیدی برای منطقه تاریخی سیمره به شمار نمیآید؟ اظهار کرد: خیر! این اصلاح با توجه به پژوهشها و گمانهزنیهای علمی انجام میشود و سلیقهای نیست که موجب زیادهخواهی مالکان شود.
ناصریفر با اشاره به اینکه محوطه باستانی «سیمره» امروزه به نام «درهشهر»، شهرستانی که در آن قرار گرفته است، هم شناخته میشود، درباره کاوشهای انجام شده در آن، توضیح داد: کاوشهای شهر تاریخی درهشهر از سال ۱۳۷۴ شروع شد و به مدت ۱۰ فصل ادامه داشت. نتیجه این کاوشها، سازهای به نام خانه اربابی، کاروانسرا، بنایی در محدوده مرکزی شهر موسوم به بنای مسجد قرون اولیه اسلامی، بود و نتیجه این کاوشهای باستانی در کتابی به نام «کاوشهای درهشهر» منتشر شد.
او افزود: این شهر تاریخی در اصل مربوط به دوران ساسانی است که پایتخت ایالت «مهرجان قذق» بوده است. البته در این شهر تاریخی از دوره ساسانی به ندرت آثاری پیدا میشود. در دوران اسلامی این شهر خیلی بزرگ میشود که مرکزیت ایالت جبال را با نام «سیمره» به خودش میگیرد. ایالت جبال بزرگترین ایالت غرب کشور بوده که توسط وزرای خلفای بصره و کوفه حکمرانی میشده است. درهشهر (سیمره) از نظر تجاری و اقتصادی در چهارراهی قرار داشته که در قرون اولیه اسلامی بسیار حائز اهمیت بوده است. این شهر با توجه به کاوشهایی که انجام شده به قرون اولیه اسلامی نیز مربوط است.
معاون میراثفرهنگی ایلام ادامه داد: «درهشهر» یا «سیمره» از نظر سیستم شهرسازی و معماری در حد شهرهای مدرن امروز قرار دارد، چون دارای سیستم تخلیه فاضلاب است. زیر شهر تونلهایی احداث شده است که فاضلاب و آب این شهر از آن خارج میشده است. متأسفانه به خاطر زلزلهای که در سال ۳۳۴ هجری قمری رخ میدهد، شهر خالی از سکنه شد و از بین رفت.
او افزود: ۲۲۰ هکتار از درهشهر باقی مانده است که یک هکتار آن شاید کاوش شده باشد. مناطقی که کاوش شدهاند نقاط مهمی بودند که مطالعات زیادی روی آنها انجام شده بود و برای حفاری باستانی انتخاب شدند. در آینده قطعا جزو برنامههای ماست که کاوشهای درهشهر را ادامه دهیم. البته در کاوشهای گذشته عمارت حکومتی، بازار و ... مشخص شدهاند که در کجا قرار گرفتهاند و در ادامه کاوشها به حفاری باستانی هر یک از مناطق مشخص شده خواهیم پرداخت.
معاون میراث فرهنگی ایلام همچنین درباره محوطه تاریخی «چالسرا» توضیح داد: «چالسرا» یک محوطه بسیار بزرگ در شهر ایلام است که قسمتی از آن در روستا و قسمت دیگر در شهر واقع شده است و با توجه به گسترش شهر و افزایش قیمت زمینها، مالکان معترض شدهاند که چرا نمیتوانند در زمین هایشان ساختوساز کنند. سال ۱۳۸۵ گمانهزنی در این محوطه تاریخی را آغاز کردیم که مالکان زمینهای اطراف معترض شدند و کار را متوقف کردند. منتها بر اساس همان گمانهزنیها عرصه و حریمی را مشخص کردیم و تایید هم شد، اما در حال حاضر به دلیل اینکه ممکن است برخی از نقاط گمانهزنی نشده باشند، از طرف خود مالکان درخواست اصلاحیه حریم شده است و اعتباری گرفتهایم که مابقی قسمتهایی که گمانهزنی نشدهاند، انجام شود. حال ممکن است حریم و عرصه بر اساس این گمانهزنی بیشتر شود و یا کمتر.
ناصریفر درباره هویت تاریخی این محوطه تاریخی گفت: «چالسرا» برای دورههای هزاره اول قبل میلاد (پارتها)، ساسانی و اسلامی است. محوطه تاریخی است که جای زندگی عشایر دائم بوده است.
«قلعه والی» یکی دیگر از آثار تاریخی ایلام است که برای حریم و عرصه آن بازنگری انجام شده است، معاون میراث فرهنگی ایلام درباره علت این اقدام توضیح داد: مطالعات این قلعه سالهای گذشته انجام شده و باید دوباره بررسیهایی برای آن انجام میشد. در گذشته حریمی برای آن تعیین شده بود که اکنون در محدوده حریم درجه یک و دو چالشهایی ایجاد شده است؛ برخی خانههای اطراف آن تغییر کاربری داشتند که باید در اصلاحیه بیاید. بخشی از زمینهای اصلی در حریم درجه دو هم مجوز ساخت با ارتفاع هفتونیم متر داشتهاند، اما به دلیل یکسری ساختوسازها با ارتفاع بیشتر، ارتفاع تعیین شده در بازنگری حریم تغییر کرده است. در کل، این بازنگری حریم جزو ضروریات بوده است.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: سیمره ، قلعه والی ، درهشهر ، ایلام ، میراث فرهنگی ، تجاوز به حریم و عرصه بناهای تاریخی
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: سیمره قلعه والی دره شهر ایلام میراث فرهنگی معاون میراث فرهنگی محوطه تاریخی شهر تاریخی گمانه زنی ها حریم و عرصه اصلاح حریم ساخت وساز انجام شده قلعه والی ناصری فر انجام شد زمین ها دره شهر شده اند کاوش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۵۹۲۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قصه سنگلج به کجا رسید؟
اوایل اردیبهشتماه ۱۴۰۳ پریسا مقتدی ـ مدیر تماشاخانه سنگلج ـ از تخریب ساختمان همجوار این بنای تاریخی، که در سال ۱۳۸۸ به شماره ۲۷۴۶۹ در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده است، خبر داد و با توجه به لرزشهایی که هنگام تخریب به این تماشاخانه وارد شده و از آنجا که این بنا روی قنات قرار گرفته و پیشتر هم فرونشست داشته است، ادامه تخریب ساختمان کناری و به دنبال آن گودبرداری و ساخت سازهای جدید را تهدیدی جدی برای تماشاخانه سنگلج اعلام کرد. از سویی، تخریب این ساختمان ظاهرا غافلگیرکننده بوده، چون آنطور که مدیر کل هنرهای نمایشی گفته آنها تا پیش از عید پیگیر بودند تا آن ساختمان به این تماشاخانه واگذار شود.
کاظم نظری ـ مدیر کل هنرهای نمایشی ـ نیز گفته بود: «شهرداری تهران بدون هیچگونه هماهنگی با وزارت میراث فرهنگی و گردشگری دست به این اقدام غیراصولی و غیرقانونی زده است و برای چالبرداری در این مکان باید از وزارت ارشاد و میراث فرهنگی مجوز بگیرد»، اما محسن سعادتی ـ معاون میراث فرهنگی استان تهران ـ به ایسنا گفت که «شهرداری پیش از تعطیلات نوروز از اداره کل میراث فرهنگی استان تهران استعلام گرفته بود و پاسخ به آن استعلام این است که طبق ضوابط حریم مصوب بافت سنگلج میتوانند ساختمان را بسازند.»
معاون میراث فرهنگی استان تهران که به تازگی از تماشاخانه سنگلج و ساختمانی که در جوار آن تخریب شده، بازدید کرده است، اظهار کرد: ساختمان را شهرداری تخریب کرده و زمانی که از آن بازدید کردم درحال تخلیه نخالهها بودند.
او در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود آنکه تماشاخانه سنگلج در فهرست آثار ملی ثبت شده و عرصه و حریم مشخص دارد، ساختمان همجوار آن تخریب شده و متعاقبا اجازۀ ساخت سازۀ جدید در عرصه و حریم آن داده شده است؟ گفت: مِلکی که تخریب شده است و برای آن استعلام گرفته شده بود، بنای تاریخی و میراث فرهنگی نبوده است. از طرفی، طبق ضوابط حریم، اگر یک بنای تاریخیِ ثبتشده داخل حریم مصوب دیگری قرار داشته باشد، مقررات و ضوابط آن حریم مصوب، ملاک خواهد بود. ساختمانی که تخریبشده در بافت تاریخی سنگلج بوده، پس ضوابط حریم این بافت شامل حال آن میشود. شهرداری استعلام گرفته و این موارد به آنها ابلاغ و تاکید شده است که ملاک باید ضوابط عمومی حریم مصوب باشد.
معاون میراث فرهنگی استان تهران درباره اینکه براساس ضوابطی که میراث فرهنگی ابلاغ کرده است، ساختمان همجوار تماشاخانه سنگلج تا چند متر اجازه ساخت دارد؟ گفت: ساخت و ساز باید مطابق با قوانین و ضوابط حاکم بر حریم بافت سنگلج باشد، که سازهها در حریم این بافت میتوانند ۱۲ متر ارتفاع داشته باشند.
سعادتی در پاسخ به برخی اظهارت درباره ساخت ساختمانی ۲۰ طبقه در جوار تماشاخانه ثبت ملی سنگلج، اظهار کرد: از این موضوع اطلاعی ندارم. آنها باید مطابق با قوانین و ضوابط حاکم در بافت سنگلج این ساختمان را بسازند، که طبق این ضابطه میتواند تا ۱۲ متر باشد. در این مورد، ضابطه عمومی حریم مصوب ملاک عمل ما است.
معاون میراث فرهنگی استان تهران در پاسخ به نگرانیهای تماشاخانه سنگلج درباره آسیب و خسارات احتمالی وارده به این بنای قدیمی، با توجه به لرزههایی که هنگام تخریب ساختمان همجوار به آن وارد شده و خطراتی که از بابت تشدید فرونشست پیشبینی شده است، تاکید کرد: هنگام ساخت سازۀ همجوار نباید خسارتی به ملک ثبت ملیشده تماشاخانه سنگلج وارد شود و معیارهای مهندسی و حفاری در حریم مصوب باید مدنظر قرار گیرد.
سعادتی در پاسخ به نگرانیهایی نسبت به عمق گودبرداری ساختمان جدید واحتمال ساخت طبقات بیشتر در زیر زمین که تماشاخانه سنگلج را در تهدید بیشتر قرار خواهد داد، گفت: درباره ساخت طبقات در عمق زمین اطلاعی ندارم. به هر حال میراث فرهنگی بازدیدهای مستمر خود را خواهد داشت تا مشکلی پیش نیاید. برای ما هم بناهای تاریخی که ثبت ملی شدهاند خط قرمز هستند. میراث فرهنگی در کنار تماشاخانه سنگلج است و تا جایی که بتواند از آنها دفاع میکند.
منبع: ایسنا
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری